Grupa Oto:     Boles³awiec Brzeg Dzierzoniów G³ogów Góra ¦l. Jawor Jelenia Góra Kamienna Góra K³odzko Legnica Lubañ Lubin Lwówek Milicz Nowogrodziec Nysa O³awa Ole¶nica Paczków Polkowice
¦roda ¦l. Strzelin ¦widnica Trzebnica Wa³brzych WielkaWyspa Wo³ów Wroc³aw Powiat Wroc³awski Z±bkowice ¦l. Zgorzelec Ziêbice Z³otoryja Nieruchomo¶ci Og³oszenia Dobre Miejsca Dolny ¦l±sk

Boles³awiec
Na ziemi Bobrzan i  Trzebowian

     autor:
Share on Facebook   Share on Google+   Tweet about this on Twitter   Share on LinkedIn  
Radziechów le¿y w powiecie z³otoryjskim, na obszarze we wczesnym ¶redniowieczu zasiedlonym przez Bobrzan i Trzebowian. Oko³o 990 roku sadybê t± wraz ze ¦l±skiem Mieszko I w³±czy³ w granice Pañstwa Polskiego, za¶ od trzynastego wieku przynale¿a³a ona do Ksiêstwa Legnickiego.
Na  ziemi  Bobrzan  i  Trzebowian

Pierwszy raz miejscowo¶æ odnotowano w 1305 roku jako Martini Villa, to jest Wie¶ Marcina. Pó¼niej przekszta³cono j± w Martinsdorf, nastêpnie nazwê zmieniono na Märzdorf - i pod tym mianem funkcjonowa³a do koñca drugiej wojny ¶wiatowej.

Straszny czas nasta³ dla Radziechowa w latach wojny 1618 - 1648. Spowodowa³a ona niemal ca³kowite zniszczenie miejscowo¶ci oraz ¶mieræ wiêkszo¶ci jej ludzi. Kampania napoleoñska z roku 1813 przynios³a z kolei mieszkañcom bezlitosne rekwizycje ¿ywno¶ci, ponoæ po spuszczeniu wody z miejscowych stawów hodowlanych ch³opom zabrano wtedy nawet wszystkie ryby. Francuscy ¿o³nierze dopuszczali siê przemocy i gwa³tów, podobnie postêpowali zreszt± tak¿e wkraczaj±cy do Radziechowa „swoi”, prusko-rosyjscy wojacy…

Pó¼nogotycki ko¶ció³ Nawiedzenia Naj¶wiêtszej Marii Panny wzniesiono we wsi na miejscu dawnej ¶wi±tyni, pochodz±cej jeszcze z roku 1400. Pozwolenie na jej budowê wyda³ król czeski. Po zakoñczeniu prac i konsekrowaniu w³asnego, sakralnego obiektu mieszkañcy Radziechowa musieli jednak nadal p³aciæ sta³± nale¿no¶æ ko¶cio³owi w pobliskich Modlikowicach. Tam bowiem wcze¶niej uczêszczali na nabo¿eñstwa. Ten swoisty „podatek wyrównawczy” uiszczano a¿ do roku 1912.

Ko¶ció³ remontowano gruntownie miêdzy innymi w latach 1856 i 1915. Najprawdopodobniej w dziewiêtnastym wieku powsta³ szczyt charakterystycznej, podzielonej gzymsami wie¿y, stoj±cej po zachodniej stronie g³ównej bry³y budowli. Jest ona obiektem jednonawowym, z wyodrêbnionym, trójbocznie zamkniêtym prezbiterium.

Rozlewaj±ca siê szeroko fala reformacji Marcina Lutra dotar³a tak¿e do Radziechowa. Staraniem miejscowych protestantów powsta³a tu pod koniec dziewiêtnastego wieku nowa, ewangelicka ¶wi±tynia.

Wybudowany dom modlitw ¶wiadczy³ nie tylko o hojno¶ci w³odarzy wsi, ale i gorliwej pracy wznosz±cych go obywateli Radziechowa tudzie¿ innych, okolicznych osad. G³ówn± fundatork± budowli by³a Henrietta Eleonora von Richthofen. Pragnê³a ona spocz±æ po ¶mierci w podziemiu ufundowanej ¶wi±tyni – i tak siê te¿ sta³o. Pochowano tam pó¼niej tak¿e inne osoby z jej rodziny. W s±siedztwie ko¶cio³a utworzono du¿± nekropoliê.

Po 1945 roku ko¶ció³ sta³ opuszczony. Pó¼niej, po przekszta³ceniu go w szkoln± salê gimnastyczn±, za³o¿ono nowe okna i dobudowano ma³y domek, po³±czony przej¶ciem z g³ówn± bry³± dawnej ¶wi±tyni.

Niegdy¶ posadzkê jej przedsionka tworzy³y p³yty nagrobne, opatrzone inskrypcjami. Ju¿ do lat trzydziestych ubieg³ego wieku zosta³y jednak one mocno starte. Wed³ug dawnych opisów by³y to epitafia szlachty radziechowskiej, pochowanej w ko¶cielnych podziemiach.

Z czasem w³a¶cicielem miejscowych dóbr zosta³ Richard Brüstlein, który w okresie od 1861 do 1891 roku rozwin±³ folwark, dokona³ tak¿e gruntownej przebudowy pa³acu i za³o¿y³ przy nim park. Na wiekowych fundamentach now± rezydencjê wzniesiono wed³ug projektu architekta Olivera Pavelta.

Kolejnym w³odarzem maj±tku by³ krótko majêtny berliñski architekt Adalbert Winkler. Po nim folwark i rezydencja trafi³y w rêce Juliusza Schwabacha, a ten podarowa³ w³o¶ci swojemu starszemu synowi Ernstowi.

Ów Erik Ernst Szwabach to postaæ zgo³a nietuzinkowa. Powszechnie znano go jako wy¶mienitego t³umacza jêzyka francuskiego i pisarza. W wydawanych przez niego tak zwanych „Bia³ych Zeszytach” swoje dzie³a publikowa³ miêdzy innymi Franz Kafka.

Darem Ernsta dla wsi by³o ufundowanie imponuj±cej hali sportowej, która powsta³a w Radziechowie w 1913 roku. Dysponowa³a osiemnastoma pokojami go¶cinnymi, du¿± sal± tudzie¿ bogatym zapleczem bytowo-socjalnym. W okresie pierwszej wojny ¶wiatowej umieszczono w niej lazaret. W roku 1930 Ernst Schwabach musia³ zbyæ swój maj±tek. Pa³ac sta³ siê w³asno¶ci± pañstwa.

Po doj¶ciu do w³adzy w Niemczech nazi¶ci ulokowali w nim RAD – obóz s³u¿by pracy Rzeszy. Skoszarowani w rezydencji m³odzi ludzie z okolicznych wsi wyr±bywali las i meliorowali teren. W czasie drugiej wojny ¶wiatowej w hali sportowej stanê³y specjalistyczne obrabiarki i podjêto produkcjê nart dla wojska.

Po roku 1945 obiekt s³u¿y³ jako wiejska ¶wietlica, organizowano w nim zabawy, projekcjê filmów i spotkania towarzyskie. Ale dzisiaj s± tam tylko resztki ruin, podobnie jak na miejscu radziechowskiego pa³acu...


Zdzis³aw Abramowicz



o © 2007 - 2024 Otomedia sp. z o.o.
Redakcja  |   Reklama  |   Otomedia.pl
Dzisiaj
Pi±tek 26 kwietnia 2024
Imieniny
Marii, Marzeny, Ryszarda

tel. 660 725 808
tel. 512 745 851
reklama@otomedia.pl